سەرۆك كۆمار: عێراقییەكان سەركەوتوو بوون لە ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر

سیاسی
  • 25-10-2023, 11:32
  • +A -A

    بەغدا - INA
    ئەمڕۆ چوارشەممە، عەبدوللەتیف جەمال ڕەشید، سەرۆك كۆمار، سەركەوتنی عێراقییەكانی لە ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر و بنیاتنانی دەوڵەت دووپاتكردەوە، هاوكات ئاماژەی بەوەدا كە دیموكراسی سیستەمێكی گونجاوە بۆ گەیشتن بە دادپەروەری لە عێراق.
    سەرۆك كۆمار لە وتارەكەیدا لە كۆڕبەندی خۆڕاگریی ئایندە كە لە بارەگای كۆلێژی دەریایی (FRF ) لە لەندەن بەڕێوەچوو و لەلایەن ئاژانسی هەواڵی عێراقی بڵاوكرایەوە تێیدا، وتی: گەلی عێراق بە خۆڕاگرییەوە ڕووبەڕووی تەحەددای جددی بووەوە، بەو پێیەی دیارترین مانای خۆڕاگری، دەرچوونی ملیۆنان عێراقی بوو بۆ بەشداریكردن لە هەڵبژاردنی پەرلەمان سەرەڕای هێرشی تیرۆریستی و بۆردومان”، ئاماژەی بەوەدا كە “ئەزموونی دیموكراسی لە عێراقدا لەدایك بووە دوای ئازارە سەختەكانی گەلەكەمان بە درێژایی ساڵانی ستەمكاری و ئەو ڕژێمی دیكتاتۆرییە”.
    وتیشی، "لەدایك بوونی دیموكراسی سەخت بوو، بەو پێیەی لەگەڵ شەڕی ساڵی 2003دا بوو كە بە ڕووخانی ڕژێمی دیكتاتۆری كۆتایی هات، هەروەها لەگەڵ ڕاگەیاندنی داگیركاری عێراق، دواتریش ئەمنی و سیاسی و ئابووری و كۆمەڵایەتییە كاردانەوەكانی كە بۆ زیاتر لە ١٥ ساڵ بەردەوام بوون، و ئێمە هێشتا مامەڵە لەگەڵ هەندێك لە دەرئەنجامەكانی دەكەین تا ئێستا"، ئاماژەی بەوەشكرد كە "دوای دەیان ساڵ لە خەبات دژی دیكتاتۆریەت. جددیترین تەحەدا كە ئەزموونی دیموكراسی لە دوای ٢٠٠٣ ڕووبەڕووی بووەوە، هەڕەشەی تیرۆر بوو ، وەك چۆن قاعیدە بەردەوام بوو لە كردنە ئامانجی شارەكان، گەڕەكەكان، بازاڕەكان، مزگەوتەكان، و شوێنی نیشتەجێبوون.ئێمە بە ساڵانێكدا تێپەڕین كە تیرۆریستان ڕۆژانە 10 ئۆتۆمبێلی بۆمبڕێژكراو یان زیاتریان دەتەقاندەوە، ئەمە جگە لە تاوانە خۆكوژییەكان بە بەكارهێنانی پشتێنەی تەقەمەنی.دژی چڕی مرۆڤەكان.
    سەرۆك كۆمار ڕایگەیاند كە "گەلی عێراق بە خۆڕاگرییەوە ڕووبەڕووی تەحەدای جددی بووەوە، دیارترین مانای خۆڕاگریش بە دەرچوونی ملیۆنان عێراقی بۆ بەشداریكردن لە هەڵبژاردنی ئەندامانی پەرلەمان لە خولە جیاجیاكانی هەڵبژاردندا لەنێو تاوانەكانی بۆردومانی تیرۆریستیدا نوێنەرایەتی دەكرا". ڕوونیشی كردەوە كە "كاركردن بەردەوام بوو بۆ بەهێزكردنی بنیاتنانی دامەزراوەكان و پەرەپێدانی كاری دامەزراوەیی لەنێو فاكتەرەكانی چەسپاندنی دیموكراسی و خۆڕاگریی لە بەرامبەر تیرۆردا".
    ناوبراو ڕایگەیاند، "تەحەدای دیكە، جگە لە تەحەددیاتی تیرۆر، ئاوەدانكردنەوەی ئەو دەوڵەتەیە كە لە دوای شەڕی ٢٠٠٣ دامودەزگاكانی وێران بوون، بەتایبەتی بنیاتنانی هێزی چەكدار و دامەزراوە ئەمنییەكان لەسەر بناغەكانی دیموكراسی. ئێمە سەرەڕای هەموو شتێك لەم ڕێگایەدا سەركەوتوو بووینسەختییەكانی دامەزراندنی و سەرەڕای تەحەددیاتی تیرۆر، هەروەها سەركەوتوو بووین لە چەسپاندنی بنەماكانی مافەكانی مرۆڤ، پێشخستنی ئازادییەكان، پەرەپێدانی خزمەتگوزارییەكان و كاركردن بۆ دادپەروەری كۆمەڵایەتی".
    جەختیشی كردەوە كە “ئەوەی گرنگە لە هەموو ئەمانەدا خۆڕاگرییە بۆ دیموكراسی و بەردەوامیی پێشكەوتن، بەو پێیەی دیموكراسی سیستمی گونجاوە بۆ گەیشتن بە دادپەروەری لە وڵاتێكدا كە پێكهاتەی هەمەچەشنی وەك عێراقی تێدایە”، ئاماژەی بەوەشكرد “ئەمە پێویستی بە گەشەپێدانی مرۆیی هەیە لە بواری پەروەردەی جۆراوجۆردا، بوارەكانی پیشەسازی و ئابووری، بە شێوەیەك كە لە ڕاستیدا یارمەتیدەر بێت لە بەهێزكردنی پابەندبوونی خەڵك بە دیموكراسی و گەشەپێدانی".
    جەختیشی كردەوە كە "كاركردن بەردەوامە لە ڕێگەی دامودەزگاكانی حكومەت و پەرلەمانەوە بۆ گەیشتن بە زۆرێك لە یاسا پێویستەكان بۆ بەردەوامبوون لە بنیاتنانی دەوڵەت لەسەر بناغە پتەوەكان كە دادپەروەرانە بۆ هەمووان، ڕوونیشیكردەوە كە "ئەو تەحەددایانەی ڕووبەڕووی ئەزموونەكەمان دەبنەوە دەتوانن فاكتەرێكی بەهێزی بن و خۆڕاگری بۆ دیموكراسی”.